New music 21.11.25

Dictaphone, СОЮЗ, Levitation Orchestra & Yuuf

Oliver Doerell viert 25 jaar Dictaphone niet met een retrospectief, maar met zijn meest experimentele album tot nu toe. En dat zegt iets over hoe je een kwart eeuw muziek maken kunt overleven: door te blijven zoeken in plaats van te consolideren. Deze week vier albums die tijd vragen. Muziek die zich langzaam ontvouwt.

Tijd is een vreemd ding in muziek. Sommige albums willen je onmiddellijk grijpen, andere vragen om geduld. Deze week vier releases die het laatste doen, elk op hun eigen manier.

Dictaphone - Unstable

LABEL: Denovali GENRE: Experimental Jazz / Musique Concrète

Oliver Doerell viert dit jaar 25 jaar Dictaphone, en hij doet dat niet met een greatest hits compilatie of een safe terugblik. Nee, "Unstable" is misschien wel het meest experimentele album dat de Brusselse componist ooit gemaakt heeft. En dat wil wat zeggen voor iemand die al zes albums lang minimal jazz met musique concrète en een postpunk-mentaliteit combineert.

Wat "Unstable" bijzonder maakt, is hoe persoonlijk en politiek het tegelijk is. Doerell, geboren in Brussel, verwerkt zijn jeugdherinneringen aan de Belgische art music scene van de jaren ʼ80 – die donkere, experimentele sfeer doordrenkt elke track. Roger Döring is er weer met zijn karakteristieke klarinet en saxofoon, Alexander Stolze met zijn spookachtige violen. Maar er zijn ook nieuwe stemmen: Helga Raimondi zingt meer dan ooit (en ontwierp ook de artwork), en er duiken Iraanse stemmen op van Kaveh Ghaemi, Ashkan Afsharian en Shahab Anousha – connecties die Doerell maakte tijdens een modern ballet productie in 2008.

Die Brusselse-Berlijnse-Teheran as is geen toeval. Doerellʼs track "Rattle" van het klassieke album "Poems from a rooftop" (2012) werd een underground hit in Teheran. Die connectie met de Iraanse diaspora in Berlijn loopt als een rode draad door zijn werk. Het project heeft meer dan tweehonderd shows gespeeld over de hele wereld, op festivals als Mutek, Transmediale, Unsound en Benicassim. Hun muziek is te horen in talloze films, tv-series en theaterproducties.

Het titelnummer "Unstable" is een hommage aan Ian Curtis van Joy Division - de tekst gebaseerd op de setlist van hun laatste show. Instabiliteit als creatieve kracht, kwetsbaarheid als statement. Na 25 jaar blijft Doerell zoeken in plaats van consolideren, en dat is misschien wel de grootste kracht van Dictaphone: de weigering om stil te staan.

Waar te koop: Dictaphone op Bandcamp

Als Dictaphone je aanspreekt, verken dan ook: Colin Stetson - "All This I Do For Glory", The Necks - "Travel", Bohren & der Club of Gore - "Sunset Mission"

---

СОЮЗ (Soyuz) - Krok

LABEL: Mr. Bongo GENRE: Jazz / Experimental

Van Brussel naar Warschau. СОЮЗ (Soyuz, "Union" in het Engels) is een collectief met wortels in Minsk dat nu gevestigd is in Polen. Hun jazz klinkt als een weerspiegeling van die reis – muziek die niet gebonden is aan één plek, maar die overal en nergens thuishoort.

"Krok" betekent "stap" in het Belarusian, en dat is precies wat dit album vertegenwoordigt: een stap verder in een muzikale reis die al jaren gaande is. Voor het eerste schrijft bandleider Alex Chumak in zijn moedertaal, na de verhuizing van Minsk naar Warschau. Die persoonlijke verschuiving - van land, van taal, van context - doordrenkt de negen composities over dromen en onzekerheid.

Muzikaal combineert СОЮЗ Braziliaanse MPB met jazz improvisatie, een mix die onverwacht maar volkomen logisch aanvoelt. Mr. Bongo, het label dat het uitbrengt, heeft door de jaren heen bewezen een neus te hebben voor muziek die buiten de gebaande paden ligt - van obscure Braziliaanse reissues tot hedendaagse global sounds. СОЮЗ past perfect in die filosofie.

Dit is jazz die niet geïnteresseerd is in wat jazz "hoort" te zijn, maar die zijn eigen weg zoekt. Muziek maken in tijden van verplaatsing en onzekerheid is op zich al een daad van verzet, en "Krok" voelt als een document van die ervaring - kwetsbaar, zoekend, maar vol vertrouwen in de kracht van muziek als verbindende kracht.

Waar te koop: СОЮЗ op Bandcamp

Als СОЮЗ je aanspreekt, verken dan ook: Portico Quartet - "Monument", Cinematic Orchestra - "To Believe", GoGo Penguin - "v2.0"

Levitation Orchestra - Sanctuary

LABEL: 5dB Records GENRE: Spiritual Jazz / Orchestral

Naar Londen nu, waar orkestleider Axel Kaner-Lidstrom zijn ensemble van tientallen muzikanten naar nieuwe plekken stuurt. "Sanctuary" is geen toeval als titel - het album voelt als een veilige haven, een plek waar experimenteren mag en zelfs moet.

Wat opvalt aan Levitation Orchestraʼs aanpak is hoe ze grootschaligheid combineren met intimiteit. Ja, dit is een groot ensemble dat spiritual jazz, klassieke composities, electronica en vrije improvisatie combineert, maar de muziek voelt nooit overweldigend. Er is ruimte, ademruimte, plekken waar individuele stemmen doorkomen en weer versmelten met het geheel.

De Londense scene waar Levitation Orchestra uit voortkomt, is rijk aan innovatieve ensembles die de grenzen van jazz verleggen. Maar waar sommige groepen kiezen voor intensiteit en volume, kiest Kaner-Lidstrom voor iets subtielers: muziek die ademt, die groeit en krimpt, die luisteraars uitnodigt in plaats van overweldigt.

"Sanctuary" is een album dat tijd vraagt en tijd neemt. Het is muziek voor momenten waarop je je volledig wilt onderdompelen, waarop je bereid bent om je over te geven aan de reis die het ensemble voor je uitzet. In een wereld die constant om je aandacht schreeuwt, is dat misschien wel de meest radicale daad: muziek maken die vraagt om rust, om focus, om echte aandacht.

Waar te koop: Levitation Orchestra op Bandcamp

Als Levitation Orchestra je aanspreekt, verken dan ook: Kamaal Williams - "The Return", Nubya Garcia - "Source", Ezra Collective - "Where I'm Meant To Be"

---

Yuuf - Mt. Sava

LABEL: Technicolour GENRE: Global Psychedelia / Experimental Pop

En dan: Yuuf. Vier internationale muzikanten uit Londen die hun project "Global Psychedelia" noemen - een term die precies dekt wat ze doen. "Mt. Sava" combineert handpan ritmes, West- en Centraal-Afrikaanse grooves, Thai psych en Mexicaanse cumbia tot een geheel dat nergens en overal thuishoort.

Het album is opgenomen in de St Sava Canyon, en die locatie is meer dan alleen een achtergrondfeit. Je hoort de ruimte in de muziek, de ademhaling van het landschap. Yuuf kiest voor instrumentale composities die cinematisch aanvoelen - dit is muziek die beelden oproept, die je meeneemt op een reis zonder woorden nodig te hebben.

Waar Yuuf zich onderscheidt van veel andere "world fusion" projecten, is hun weigering om exotisme te fetisheren. Dit zijn geen toeristen die elementen lenen; dit zijn muzikanten die hun diverse achtergronden samenbrengen tot iets nieuws. Het resultaat is meditatief zonder saai te worden, complex zonder overweldigend te zijn.

Higher Plain Music omschreef het album als "emotionally deep" - en dat klopt. "Mt. Sava" is geen oppervlakkige pop, geen instant gratification. Dit vraagt tijd, aandacht, herhaalde bezoeken. Elke luisterbeurt onthult nieuwe lagen, nieuwe verbindingen tussen de verschillende muzikale tradities die Yuuf combineert.

Waar te koop: Yuuf op Bandcamp

Als Yuuf je aanspreekt, verken dan ook: Dengue Dengue Dengue - "Continentes Perdidos", Khruangbin - "Mordechai", Mauskovic Dance Band - "Bukaroo Bank"

Vier albums die één ding gemeen hebben: ze onthullen hun lagen langzaam. Doerells 25-jarige reis eindigt (voorlopig) bij zijn meest complexe werk. СОЮЗ maakt muziek in tijden waarin dat zelf al een daad van verzet is. Levitation Orchestra laat grote ensembles ademen in plaats van overweldigen. Yuuf bouwt geluidslandschappen die pas na meerdere luisterbeurten volledig openbloeien.

In een wereld die instant gratification verwacht, is dit muziek die vraagt: neem even de tijd.